Na een heleboel regen is er vrijdag in het Limburgse Valkenburg ruimte voor zonneschijn. Daar mogen ondernemers met toestemming van burgemeester Daan Prevoo bij wijze van protest tegen de lockdown hun winkels voor één dag opengooien. Natuurlijk moeten de overige coronaregels als afstand houden en mondkapjes dragen worden nageleefd, maar verder gaat Valkenburg - bijna - terug naar 'normaal'.
Tenminste, voor één dag. Hopelijk worden er tijdens de persconferentie van vanavond versoepelingen voor winkels aangekondigd, duimt Petroesjka Roks. Zij is eigenaar van sfeerwinkel Mooi Zo en krijgt bijna vleugels nu ze haar deuren weer mag openen. "Ik wil! Ik wil, ik wil, ik wil!", jubelt ze tegen Hart van Nederland.
Zij en de andere winkel- en horecaondernemers in de stad sloegen de handen ineen en besloten vandaag allemaal open te gaan. "We gaan dit samen aanpakken, we gaan er samen een statement uitgooien", dat was de bedoeling. "Met zijn allen staan we sterker."
'Nood is hoog'
Iedereen die in het land een winkel of horecagelegenheid heeft, heeft het zwaar, maar ondernemers in Limburg krijgen klap na klap. "De nood is heel hoog", weet Petroesjka. Ook haar zaak werd zwaar getroffen door al het water dat onder andere Valkenburg afgelopen zomer overviel. "Alles was weg. Er was alleen nog een betonnen vloer en vier aangetaste muren."
Haar voorraad stond in de kelder, die helemaal onderliep. Ook alles wat daar stond - en dat was veel - is verloren. "Mijn winkel bestond op de dag dat het water kwam elf jaar. En dan ben je terug naar nul." Dapper begon ze net als zovelen met de wederopbouw "en toen kwam weer een lockdown".
Alle klanten gaan grens over
Ramp nummer drie? Valkenburg is een grensgebied. Mensen zijn binnen tien minuten in het Belgische Maasmechelen of het Duitse Aken, waar de winkels en horecagelegenheden wel open zijn. Valkenburgse ondernemers zien het met lede ogen aan. "We zien al onze klanten weglopen naar Duitsland of België. Ze willen shoppen maar we willen dat ze bij óns komen shoppen", verzucht Petroesjka.
Dat gebeurt vandaag gelukkig massaal. Eén van Petroesjka's klanten valt met haar neus in de boter. "Wij zijn deze week op vakantie in Limburg en dat was best wel ongezellig, want alles was dicht. Vanochtend moesten we weg, maar toen las ik dat vandaag de winkels opengaan en toen zei ik: éérst nog rondje Valkenburg voordat we naar huis gaan!", lacht ze. "Leuk toch?"
De klant werkt zelf in de zorg, legt ze uit, dus weet echt wel waar ze het 'coronatechnisch' over heeft, maar ook zij ziet niet het nut van winkels en horecagelegenheden maar gewoon dichtgooien. "Dat is niet gezond. Niet voor de samenleving en niet voor de geestelijke of financiële gezondheid." Ze heeft een terugreis van tweeënhalf uur voor de boeg, maar gelukkig kan ze hier op een terrasje eerst even koffie bijtanken.
'Even laten zien dat we nog leven!'
Sam Paci werkt in het restaurant van zijn familie. Hij is "superblij" dat ze vandaag weer even als vanouds open kunnen. "Eindelijk", glimt hij. "Het heeft zo lang geduurd." Vandaag dus lekker knallen. "Even laten zien dat we nog leven!"
De actie van de burgemeester, die heeft laten weten dat er vandaag geen actie komt van handhavers, krijgt alleen maar lof van iedereen. Van ondernemers tot toeristen, iedereen is dol op Daan Prevoo. "Het siert hem echt. Ik ben heel blij met hem. Het contact met de ondernemers in Valkenburg is tóp." Dat is Petroesjka roerend met hem eens. Een "topgozer" is het, vindt ze. "Het siert hem echt. We zijn heel blij met hem."
Vijftien burgemeesters volgen Prevoo
Ook in het Zuid-Hollandse Alblasserdam zijn vrijdag uit protest zo'n dertig niet-essentiële winkels en horecabedrijven opengegaan, maar dan zonder toestemming van de burgemeester Jaap Paans. Daar zijn de boa's gewoon aan het werk, meldt een woordvoerder van de gemeente.
Vijftien burgemeester uit Zuid-Limburg hebben laten weten het voorbeeld van Prevoo wel te zullen volgen, maar dan op zaterdag. Horeca en cultuurinstellingen krijgen morgen toestemming om van 10.00 uur tot 20.00 uur open te gaan, met inachtneming van de coronaregels. "Op deze manier hebben zij de gelegenheid om een signaal af te geven dat de ernst van hun situatie onderschrijft", aldus de burgemeesters.
Dat geldt overigens niet voor Valkenburg. Prevoo zei donderdagavond in Op1 dat hij zo'n zelfde actie zaterdag niet ziet zitten.
'Loop vooral binnen'
Valkenburgse ondernemers zitten vanavond tijdens de persconferentie massaal duimendraaiend te hopen dat hun zaken morgen weer open mogen, ook al mogen ze klanten dan vermoedelijk alleen op afspraak ontvangen. "Dat heb je natuurlijk liever niet", zegt Petroesjka. "Je wil dat iedereen gewoon binnenloopt. Maar als dát het eerste stapje is? Loop dan vooral op die manier door naar binnen!"
